Chân lý là gì? Các đặc tính cơ bản và tiêu chuẩn của chân lý?

Chân lý đóng vai trò gì trong thực tiễn?

Sự thật là gì Những đặc điểm và tiêu chí cơ bản của sự thật là gì? Chân lý đóng vai trò gì trong thực tiễn? Đây là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Để giải đáp chúng mời các bạn đọc nội dung bài viết.

1. Đâu là sự thật?

Trong lý luận nhận thức của chủ nghĩa Mác – Lênin, chân lý là tri thức có nội dung phù hợp với thực tế khách quan; Sự phù hợp này đã được thử nghiệm và chứng minh trên thực tế.

Sự thật được phản ánh đúng đắn bởi nhận thức của con người. Vì nếu nó chỉ là hiện thực khách quan mà không có tư tưởng của con người thì nó mãi là hiện thực khách quan. Chỉ sau khi nó được mọi người phản ánh bằng lời nói, triết lý và luật pháp, nó mới trở thành sự thật và được mọi người biết đến. Chân lý không thuộc về số đông, đa số hay người giàu có.

Chẳng hạn, trước đây con người biết đến Mặt trời như một quy luật hàng ngày, nhưng họ không biết chính xác vật thể nào quay quanh vật thể nào. Nhưng sau khi được con người kiểm tra và quan sát thì đúng là trái đất quay quanh mặt trời chứ không phải mặt trời quay quanh trái đất.

2. Đặc tính của Chân lý

Mọi chân lý đều có tính khách quan, tính tương đối, tính tuyệt đối và tính cụ thể.

+ Tính khách quan của chân lý là nói: sự tương ứng giữa tri thức và hiện thực khách quan; không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan.

Chẳng hạn, sự thống nhất giữa quan điểm “trái đất hình cầu chứ không phải hình vuông” và thực tế khách quan; nó không phụ thuộc vào những quan niệm truyền thống đã tồn tại hàng thiên niên kỷ trước thời kỳ Phục hưng.

+ Đặc tả chân lý nói lên: điều kiện của mọi tri thức để phản ánh sự vật về không gian, thời gian, góc độ phản ánh,…).

Chẳng hạn, mọi phát biểu định lý trong khoa học đều kèm theo một số điều kiện nhất định để đảm bảo tính chính xác của nó: “Trong giới hạn của một mặt phẳng, tổng các góc trong của một tam giác bằng 2 góc vuông; Nước sôi ở 100°C với nước tinh khiết và áp suất 1 atm,…

+ Tính tương đối và tính tuyệt đối của chân lý có nghĩa là: mọi chân lý đều là chân lý tuyệt đối trong một giới hạn nhất định, ngoài giới hạn này thì không thể là chân lý; mặt khác, trong những điều kiện nhất định, mỗi chân lý chỉ phản ánh một phần hiện thực khách quan.

Ví dụ, trong mặt phẳng biên (với độ cong bằng 0), tổng các góc trong của một tam giác tuyệt đối bằng 2 bình phương (tuyệt đối), nhưng nếu điều kiện này bị thay đổi (với độ cong khác không, thì lý do này không .tồn tại chân lý lâu dài nữa (thuyết tương đối), phải được bổ sung định lý mới (sự phát triển của quá trình nhận thức dần dần hướng tới chân lý đầy đủ hơn – chân lý tuyệt đối).

– Chân lý tương đối và chân lý tuyệt đối

Chân lý tương đối là chân lý không phản ánh đầy đủ hiện thực khách quan; còn chân lý tuyệt đối là chân lý phản ánh toàn diện hiện thực khách quan. Theo nghĩa này, chân lý tuyệt đối là tổng thể các chân lý tương đối trong quá trình phát triển trí tuệ của con người.

Ví dụ, hai phát biểu sau đây đều đúng, nhưng chỉ là sự thật tương đối: (1) bản chất của ánh sáng có tính chất của sóng; (2) Bản chất ánh sáng có bản chất hạt. Dựa trên hai dữ kiện này, có thể đưa ra một nhận định đầy đủ hơn: Ánh sáng có hai bản chất là sóng và là hạt.

3. Vai trò của chân lý trong thực tiễn

Để tồn tại và phát triển, con người phải tham gia hoạt động thực tiễn. Đây là những hoạt động xã hội và ngẫu nhiên nhằm phục hồi môi trường và thông qua đó con người thực hiện một cách có ý thức hoặc vô thức quá trình tự hoàn thiện và phát triển bản thân. Chính quá trình này tạo ra và phát triển hoạt động nhận thức của con người. Tuy nhiên, hoạt động thực tiễn chỉ có thể thành công và đạt hiệu quả khi con người vận dụng đúng đắn những tri thức về hiện thực khách quan có liên quan vào hoạt động thực tiễn của mình. Vì vậy, sự thật là một trong những điều kiện tiên quyết bảo đảm sự thành công và hiệu quả của hoạt động thực tiễn.
Mối quan hệ giữa chân lý và hành động thực tiễn là mối quan hệ biện chứng trong quá trình vận động, phát triển của chân lý và thực tiễn: chân lý phát triển nhờ thực tiễn và thực tiễn phát triển nhờ vận dụng đúng đắn. Chân lý được con người lĩnh hội thông qua hoạt động thực tiễn.

Quan điểm biện chứng về mối quan hệ giữa chân lý và hiện thực đòi hỏi hoạt động nhận thức của con người phải xuất phát từ hiện thực để tìm ra chân lý và coi chân lý là một quá trình. Đồng thời, phải thường xuyên tự giác vận dụng chân lý vào hoạt động thực tiễn nhằm phát triển thực tiễn, nâng cao hiệu quả hoạt động chuyển đổi giới tính xã hội và tự nguyện.

Việc đánh giá tri thức khoa học và tích cực vận dụng tri thức này vào các hoạt động kinh tế – xã hội, nâng cao hiệu quả của các hoạt động này thực chất là phát huy vai trò của chân lý khoa học trong thực tiễn.

4. Thực tiễn là tiêu chí chứng minh chân lý

Tri thức của con người là kết quả của một quá trình nhận thức, tri thức này có thể phản ánh hoặc không phản ánh hiện thực khách quan. Kiến thức không thể kiểm tra kiến ​​thức, không thể lấy sự nhất trí bề ngoài hay đa số để kiểm tra tính đúng sai của kiến ​​thức. Thực tiễn sẽ giúp chúng tôi xác minh sự thật và bác bỏ sai lầm. Vì thực tiễn là cái vật chất hóa tri thức, hiện thực hóa mọi suy nghĩ của con người và tri thức của con người cũng nảy sinh từ thực tiễn. C. Mác khẳng định: “Vấn đề phát hiện xem tư duy con người có thể đi đến chân lý khách quan hay không hoàn toàn không phải là vấn đề lý luận, mà là vấn đề thực tiễn”.

Có nhiều hình thức thực tiễn khác nhau nên cũng có những hình thức kiểm nghiệm chân lý khác nhau, có thể thông qua thực nghiệm khoa học, có thể vận dụng lý luận xã hội vào quá trình biến đổi xã hội v.v.. Đó là tiêu chí của chân lý và tuyệt đối. và người thân. Tính tuyệt đối của thực tiễn với tư cách là tiêu chí của chân lý thể hiện ở chỗ, thực tiễn là tiêu chí khách quan duy nhất để chứng minh, khẳng định chân lý và bác bỏ sai lầm. Tính tương đối của hiện thực với tư cách là tiêu chí của chân lý thể hiện ở chỗ, hiện thực có quá trình vận động, biến đổi và phát triển đến mức “không bao giờ có thể khẳng định hay bác bỏ hoàn toàn một sự thật”. sự thật, bất kỳ biểu tượng nào của con người, bất kể biểu tượng đó có thể là gì. .

Vì vậy, nếu chúng ta xem xét thực hành trên một không gian rộng lớn hơn, trong một khoảng thời gian dài hơn, như một tổng thể, thì điều gì đúng và điều gì sai sẽ trở nên rõ ràng hơn. Triết học Mác – Lênin đòi hỏi quan điểm về đời sống và thực tiễn phải là quan điểm đầu tiên và cơ bản của lý luận về tri thức, khẳng định “con người thông qua hoạt động thực tiễn của mình là dấu hiệu khách quan của bộ óc con người. khoa học, họ tự làm”.

Bạn có thể tham khảo thêm nhiều thông tin hữu ích tại mục Tài liệu tại thcsyentran.edu.vn.